Gnr. 2 Blødal

Frå Vaksdal Historielag

Noverande versjon

< Vaksdal Historielag | Bygdebøker for Vaksdal | Vaksdal bygdebok band II

Gards og ættesoge for Blødal.

INNLEIING

BIødal ligg på eit eid mellom Storavatnet og Midtvatnet. Den eldste skriftforma er Bløddalen 1829. I bygdemålet vert namnet uttala blaudalen. I Norske Gaardnavne er det peika på at namnet kan ha samanheng med eit elvenamn: «Ligger ved den Elvs Udløb i Storevandet, i hvis Vasdrag Blomdal Egger lengere oppe. Det bliver da mere end tvivlsomt, om dette Navns Form kan være rigtig. Blødalen kunde være of et Elvenavn Bloea...» Bygdefolk har lita tru på at garden kan ha fått namn av elva som i dag heiter Sagelva. Derimot meiner dei at namnet har samanheng med adj. blaut. Frå øvre delen av garden og ned til Storavatnet er det ei legd eller eit dalføre. Der er det myrut og våtlendt.

Garden vert no oftast kalla Kammen. Dette namnet kjem truleg av fjellet ovanfor tunet. Om skiftet av gardsnamn har samanheng med flytting av tunet frå eit myrut område til fjellgrunn lenger oppe, er uvisst. Blødal var ikkje i bruk stort meir enn 100 år og har lege øyde sidan siste hundreårsskiftet.

1804 vart den fyrste kjende bygselsetelen frå allmenningstyret tinglyst. Men fyrst i 1863 vart det halde skyldsetjing. Då vart skylda sett til 1 ort 21 sk. 1886 vart skylda sett til 55 øre. Gamalt matrikkelnr. var 160, løpenr. 590. I Bruvik herad hadde Blødal gnr. 13.

1863 var her 5 mål åker. 2 mål var god åker, resten var ring. Innmarka elles var 31 mål. 4 mål var middels god eng. Resten var ring. Garden hadde ikkje nemnande utslåtter eller fjellslåtter. Heller ikkje var her dyrkingsjord. Garden var sers skinlendt. Sånaden var 2 1/2 t. havre og 2 t. poteter. Dei hausta 9 t. havre, 9 t. poteter og fødde 4 kyr og 16 sauer.

Den fyrste kjende brukaren var Johannes Johannesson Kleppe 1781-1877. Sjå Hosanger 1. del 1 s. 587. Bygselsetelen åt Johannes vart tinglyst 1804. Blødal vart da kalla eit utmarkstykke. Bygselavgifta skulle vera 3 mark for året.

Johannes var g. m. Marta Johannesdtr. Blomdal f. 1772. Me to vart over 100 år gamle, vert det fortalt. Kyrkjebøkene syner at Johannes døydde 24. august 1877, 97 år gamal. Dødsfallet åt Marta ser ikkje ut til å vera innført i kyrkjeboka, men etter det tradisjonen fortel, døydde ho same dag som mannen sin. Dei budde åleine i Kammen då Marta gjekk til Heggebotnen og varsla grannane då Johannes var avliden. Dei fylgde henne heim og hjelpte til å leggja han fram, men ho ville sjølv vaska og kle på han likskjorta. Då dei hadde lese over han og breidd eit teppe over han, la Marta seg i senga, Ho sa til dei konene som hadde hjelpt henne, at ho kjende ho ikkje hadde lenge att, og at dei kunne stella henne med det same. Straks etterpå var ho slokna. Marta vart døypt 3. januar 1773, så ho var mest 105 år gamal då dette hende.

Born:

Johannes 1805-1827 g.m. Maria Olsdtr. Blomdal 1804-1877. Ho vart sidan g. på plasset Fossdalen under Fossmark.

Johannes 1807-, brukar her.

Ole 1810-. Marta 1811-1829.

Ingeborg f. og d. 1812.

Ingeborg 1813-. Jakob f. og d. 1817.

Mons 1819-1841 g.m. Brita Jakobsdtr. Vestre Kleppe. B. på Kallekleiv, Gjerstad sokn.

1829 festesetel til Johannes Johannesson Blødal frå lensmannen i Mjelde skipreide, Lars Johannesson Borge. Samstundes vart det tinglyst vilkårsbrev til foreldra. Johannes 1807- vart g. 1829 m. Madli Andersdtr. Stanghelle bnr. 3 1809-. 1842 vart det tinglyst grunnsetel til Johannes på grunn til eit stovehus og eit fehus på plasset Blødalen. I brukartida åt Johannes var fødnaden 4 kyr, 1 ungfe, 14 sauer, 12 geiter. Sånaden var 2 1/2 t. havre og 2 t. poteter.

Born:

Johannes f. og d. 1831.

Marta 1832-.

Johannes 1834- brukar her.

Marta 1836-1898 b. på Leivestad i Seim.

Marta f. og d. 1837. Sigrid 1840- g. 1860, b. på Nedre Mjelde.

Ingeborg 1843- g.m. Sjur Johannesson Presttun. Sjå Hesjedal, Dale sokn, Sjurahaugen.

Anders 1847- brukar her.

Marta 1850- g. og b. i Osterfjorden.

Johannes Johannesson 1834- var brukar her, men hadde ikkje tinglyst bygselsetel. Johannes døydde før 1874. Han var gift med Brita Hesjedal bnr. 4 1822-.

Born:

Anna 1861-1943.

Madli 1866-1953, g.m. Ivar Dale, sjå Dale bnr. 19.

Enkja Brita g. 2. g. 1874 m. Johannes Gudmundsson Grøtåen.

Anders Johannesson 1847-1918, var og brukar her ei tid. Anders var g.m. Brita Nilsdtr. frå Hosanger. Dei flytte til Dale. Sjå ættesoge for Dale.

1886 bygselsetel til Haldor Nilsson Vassdal og kona. Haldor 1857- var frå Vassdal bnr. 2, g.m. Synneva Olsdtr. Løtveit 1848-1907. Dei var siste brukarhuslyden i Kammen. Eitt av dei siste åra dei budde her, braut det ut brann, og løa og floren brann ned. Stovehuset vart selt på auksjon nokre år etter at garden var fråflytt. Førre brukar Anders J. kjøpte huset på auksjonen og flytte det til Dale. Der var huset kalla Kammahuset.

Haldor og Synneva flytte til Bergen straks etter hundreksskiftet. Der dreiv dei kafe og utleige av rom.

Born:

Olina g. og b. på Kronstad, Bergen.

Madli, b. i USA.

Maria, sjukesyster på Dale.

Haldor Vassdal g. 2 g.m. Anna Sjursdtr. Løtveit bnr. 4 f. 1867.

Born: Johanna.